QISHLOQ XO'JALIGIDA BIOGUMUS TEXNOLOGIYASINI MEXANIZATSIYALASH

Abstract

Biogomus bu atama (grekcha so’z bo’lib “bios”-tiriklik, lotincha “humus”- yer tuproq) degan ma’noni bildiradi. Biogomus Kaliforniya qizil chuvalchangi yordami bilan ishlab chiqarilgan organik o’g’it hisoblanadi. Garchi u hammaga vermikompost, ya’ni chuvalchang komposti nomi bilan malum bo’lsada, biogomusni hosil bo’lish jarayoni juda oddiy. U yer chuvalchangi tuproqni yeydi va uni turli miniral va o’g’itlar bilan aralashtirilgan holda qayta ishlab beradi. Va qayta ishlanagn mahsulot deyiladi. Mamlakatimiz qishloq xo‘jaligi oldida turgan asosiy muammolardan biri mineral o‘g‘itlar foydali ta'sir koeffitsiyentining pastligi hisoblanadi. Bu kaliyli o‘g‘itlar uchun 60-70% ni, fosforli o‘g‘itlar uchun birinchi yilda 20-25% ni, so‘nggi 2-3 yilda esa 40% ni tashkil etadi. Keyingi muammo bu barcha tuproqlardagi hosildorlik asosi hisoblangan tuproq gumusi bilan bog‘liqdir. Tuproqning fizik xossalarini yaxshilash, suv-havo rejimi mo‘'tadilligini yaratish jarayonlarida gumus muhim ahamiyat kasb etadi. U tuproq energiyasining akkumulyatori vazifasini bajaradi, undan mineral o‘g‘itlar yuvilib ketishini va bu bilan tevarak atrof-muhit ifloslanishini oldini oladi, shuningdek qiyin eriydigan fosfor birikmalarini yaxshi o‘zlashadigan holatga aylantiradi.